Ağrı ve stres birbirleri ile ilişkili durumlar mıdır?
Ağrı Uluslar Arası Ağrı Araştırmaları Teşkilatı (IASP) tarafından “vücudun herhangi bir yerinden kaynaklanan, gerçek ya da olası bir doku hasarı ile birlikte bulunan, kişinin geçmişteki deneyimleri ile ilgili duysal, afektif, hoş olmayan bir duyudur” diye tanımlanır. Stres de modern dünyada kaçınamadığımız bir faktör ne yazık ki.. Bazen daha çok, bazen daha az olmak üzere hepimiz strese maruz kalıyoruz. Beynimiz bir bilgisayar programı gibi, birçok karmaşık yazılım bir arada çalışıyor. Bazen bilgisayar kitlendiğinde açıp kapamak işe yararken, beynimizin böyle bir “aç-kapa” düğmesi olmadığından, bu karmaşa hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Beyinde ağrı, depresyon ve stresle ilişkili yollar ortak nörotransmitter (kimyasal ileticiler) kullandıklarından bu durumlar sıklıkla iç içe geçerek bir arada bulunabiliyor.
Genetik hepimizin yazılımdaki değiştiremeyeceğimiz en önemli faktör elbette, ancak çevresel nedenlerin, özellikle stresin birçok hastalığın ortaya çıkmasında ve kötüleşmesindeki en önemli neden olduğunu biliyoruz. Stresin ortadan kaldırılması mümkün olmadığında iyi yönetilmesi, hastalıkla ilişkisinin ortaya konulup, tedavisinin başlanılması sürecin kronikleşmesi riskini azaltacaktır.
Kronik (süreğen) migren ve gerilim tip baş ağrısı hastalarında yapılan toplum bazlı çalışmalarda bu kişilerde depresyon, anksiyete (kaygı) oranlarının yüksek olduğu ve stresle başa çıkamada yetersiz olduğu gösterilmiştir. Baş ağrısı yanı sıra boyun ve bel ağrısı problemi yaşayan hastaların öykülerinde ağrının stresle kötüleştiği hastalar tarafından sıklıkla ifade edilen bir faktördür.
Fibromiyalji bir ağrı hastalığıdır. Kronik ağrısı olan hastalar birçok inceleme yaptırıp sonuçları normal çıktığı halde günlük yaşam aktivitelerini bozan, performanslarını etkilene yaygın vücut ağrıları çekmeye devam ederler. Oysa fibromiyalji muayene sırasında hekim tarafından konulan klinik bir tanıdır. Fibromiyalji de stresle kötüleşen bir hastalıktır.
Ağrı ve stres ilişkisinin değerlendirilmesinde hastalarımızın bir nöroloji uzmanı ile görüşerek takip ve tedavi konusunda görüş almaları yaşam kalitelerini arttırma konusunda faydalı olacaktır.